Zorgcoöperatie Loppersum (ZcL) is in juni 2013 opgericht en bestaat in juni 2023 officieel tien jaar

Ontstaan en oprichting van ZcL

Vanaf 2010 werd in de landelijke politiek een transitie én transformatie van de zorg voorbereid, van AWBZ naar Wmo en Zorgverzekeringswet. De nieuwe wetgeving is op 1 januari 2015 ingegaan.

De politieke en maatschappelijke achtergronden die hiervoor werden aangevoerd waren:

• De verzorgingsstaat heeft het besef dat mensen zelf mede verantwoordelijk zijn voor de kwaliteit van leven, verkleind en is bovendien te duur geworden.
• Deze verzorgingsstaat heeft tegelijkertijd mensen het gevoel gegeven dat zij als object gezien worden, zonder inspraak in de vormgeving van het eigen leven.
• Samenlevingsverbanden, die vroeger vanzelfsprekend de zorg voor minder valide mensen op zich namen, zijn versnipperd geraakt doordat familieleden ver van elkaar zijn komen te wonen.
• Hulp van buren is verminderd doordat het leven van veel mensen drukker is geworden. ‘Mantelzorg’ in de traditionele zin van zorg door familieleden en buurtgenoten is daardoor in de praktijk in veel gevallen niet mogelijk.

De doelstelling van de wetswijziging was erop gericht dat:

• mensen sneller geholpen worden bij zorg- of ondersteuningsvragen;
• mensen zorg en ondersteuning krijgen die zoveel mogelijk aansluit op hun persoonlijke (thuis)situatie, mogelijkheden en sociale netwerk;
• mensen die anderen zorg of hulp (willen) bieden, daarvoor alle ruimte en steun krijgen;
• de omvang en de kosten van de verzorgingsstaat beperkt worden.

Tegen deze achtergrond werd ZcL officieel opgericht op 26 juni 2013.

In het eerste beleidsplan van ZcL, van 2014, werden de maatschappelijke en politieke ontwikkelingen als volgt samengevat:

De samenleving is gewend dat de overheid en de maatschappelijke organisaties bedenken welke voorzieningen moeten worden verstrekt. Zij voeren de regie. De initiatiefnemers van ZcL gaan ervan uit dat het tijd is voor een nieuwe beweging onder ouderen, die volop willen meedraaien in de participatiemaatschappij en die niet aan de kant willen worden gezet, maar dat de rollen worden omgedraaid. Niet langer de overheid en in het verlengde daarvan de maatschappelijke organisaties bepalen wat goed is voor ouderen. Ouderen zelf leggen de basis voor veranderingen en nieuwe ontwikkelingen.

Er ontstaat een andere samenleving:

• De verzorgingsstaat is op zijn retour.
• Er is een generatie nieuwe ouderen.
• Nieuwe vormen van solidariteit vormen een antwoord op krimp en vergrijzing.
• Het accent ligt op kleinschaligheid en een integrale aanpak.

Ouderen moeten in beweging komen en zelf de zeggenschap op zich te nemen over wonen, welzijn en zorg. Een bundeling van krachten, die georganiseerd is in Zorgcoöperatie Loppersum.

Zorgcoöperatie Loppersum wil in deze situatie:

• de onderlinge solidariteit als bewoners van het dorp Loppersum aanboren en vergroten door, aansluitend bij wat er al op dit vlak gedaan wordt, de zorg voor elkaar te laten groeien en vorm te geven;
• de waardigheid en mondigheid van elke individuele oudere respecteren en een stem geven;
• woonvormen in het dorp creëren, liefst voor meerdere generaties, waar mensen – met de nodige professionele zorg – tot het eind van hun leven kunnen blijven wonen.

Situatie in 2023

In de ledenvergadering van ZcL op 21 maart 2023 werd deze ontwikkeling nog eens bevestigd. Het bleek namelijk dat de situatie van vroeger echt niet meer bestaat. Vroeger was het leven in hoge mate maakbaar en organiseerbaar; er waren verantwoordelijke bestuurders, die wisten hoe de hazen liepen, en bewoners/burgers die op basis van respect voor kundigheid en deskundigheid, de aangeboden leiding konden accepteren.

Nu is dat niet meer zo; we hebben van doen met leiders die het niet weten. We stellen een onomkeerbare verandering van het functioneren van onze samenleving vast. En die situatie zullen we als uitgangspunt moeten nemen. Ofwel: wij zullen ons bezig moeten houden met wat we willen en hoe we het willen. We moeten zelf in actie komen, want anders gebeurt er niets.

Deze uitdaging lag er tien jaar geleden al voor ZcL. En de behoefte voor een actieve vereniging als ZcL geldt onverkort voor de komende jaren. Maar het geldt zeker ook voor ieder individueel. Bijvoorbeeld door op tijd na te denken en zo nodig maatregelen te treffen voor bijvoorbeeld woningaanpassing.